القواعد مع جروب فصحاء اللغة العبرية

[محمد بسيوني]

أجزاء الجملة العبرية البسيطة

المسند إليه (הַנוֹשֵא ) المسند (הַנָּשוֹא )
المسند إليه (הַנּוֹשֵא ): هو الجزء الذى يدور الحديث عنه فىالجملة ، وهو الفاعل فى الجملة الفعلية ، والمبتدأ فى الجملة الإسمية
المسند (הַנָּשוֹא ): هو الذى يخبرنا بشيىء مـا عـن المسند إليه لذا فالمسند فى الجملة الفعلية هو الفعل ، وفى الجملة الإسمية هو الخبر .
أمثلة ( דוֹגְמָאוֹת ):
- הַכּדוֹר חָדָש .
- הַיֶּלֶד יָשֵן .
- הַבַּיִת קָרוֹב .
- הָעִיר יָפָה .
- הַמּוֹרֶה חָכָם .
- הָאוֹנִיבֶרְסִיטָה גְדוֹלָה .
- הַסְּפָרִים מְעַנְיֵנִים .
أجزاء الجملة الفعلية البسيطة
المسندإليه(הַנוֹשֵא)المسند(הַנָּשוֹא)أداةالمفعولية (אֶת)المفعول(הַמּוֹשָא)
تتكون الجملة الفعلية البسيطة مـن المسند إليه (الفاعل) والمسند (الفعل) وأداة المفعولية (אֶת) ثم المفعول به . وإذا كان المفعول بهنكرة لانضع أداة المفعولية التى لاتوضع إلا أمام المفعول به المعرف فقط .
أمثلة ( דוֹגְמָאוֹת ):
- הַתַּלְמִיד כָּתַב אֶת הַשִּעוּר .
- הַיֶּלֶד קָרָא סִפּוּר חָדָש .
- הַסְּטוֹדֶנְטִים לָמְדוּ אֶת הָעִבְרִית .
- הַיֶּלֶד עָשָה אֶת שִעוּרֵי הַבַּיִת .
- הַשּוֹעֵר תָּפַס אֶת הַכּדוֹר .
- הַדֶּקָן פָּגַש אֶת הַסְּטוֹדֶנְטִים .
- הַמְהַנְדֵס בָּנָה אֶת הָאַרְמוֹן .
- הַמֶּלֶךְ פָּגַש אֶת הָאוֹרֵחַ .
- הוּא סָגַר אֶת הַדֶּלֶת .
- הִיא פָּתְחָה אֶת הַחַלּוֹן .
- הַבַּת קָנְתָּה שִמְלָה .
- הַמּוֹרֶה קָנָה סֵפֶר .
هناك بعض الأفعال التى تتعدى بحروف النسب بدلاً من الأداة (אֶת) ويسمى المفعول به الذى يليها "مفعول به غير مباشر"(מּוֹשָאעָקִיף).
أمثلة ( דוֹגְמָאוֹת ):
הַמּוֹרֶה עָזַר לַאֲבִיו .
אַמֶרִיקָה תוֹמֶכֶת בְּיִשְרָאֵל .
הַשַּחְקָן הִגִּיעַ לְבֵיתוֹ .
הוּא עוֹמֵד עַל דַעַתוֹ .
הֵם בִּקְרוּ אֵצֶל יְדִידָם .
הוּא מְחַפֵּש אַחֲרֵי אוֹשֶר .
הִיא סָמְכָה עַל בְּנָהּ .
מוֹחַמַד נִפְגַש עִם דוֹדוֹ .
הַפּוֹרֵץ הוֹדָה בַּגְנֵבָה .
הַמִשְטָרָה רָדְפָה אַחֲרֵי הַגַּנָּב .
הַמּוֹרֶה הוֹדָה לַסְטוֹדֶנְט .
סַעִיד שִחֵק בַּכַּדוֹר .
הוּא חוֹזֵר עַל הַשִּעוּרִים .
הוּא הִמְתִּין לִי .
אֲנִי כָּעַסְתִּי עֲלָיו .
הַצָּבָא נִלְחַם בָּאוֹיֵב .
הוּא עָלָה לָרֶגֶל .
הוּא הִזְהִיר מִפְנֵי הַסַּכָּנָה .
إذا جاء فعلان فى جملة واحدة يأتى الفعل الثانى فى صيغة المصدراللامى (שֵם הַפּוֹעַל).
أمثلة ( דוֹגְמָאוֹת ):
• אֲנִי רוֹצֶה לִלְמוֹד עִבְרִית .
• הוּא בָּא לִפְגוֹש אֶת הָרוֹפֵא .
• הֵם הִסְכִּימוּ לְקַבֵּל אֶת הָאֲרוֹחָה .
• מַנְסוּר בִּקֵּש לִקְנוֹת חוֹלְצָה .
• הַלָקוֹחַ רָצָה לְשַלֵּם אֶת הַכֶּסֶף .
• הִיא בָּאָה לִרְאוֹת טֶלֶוִיזְיָה .
• הוּא הָלַךְ לִסְגוֹר אֶת הַדֶּלֶת .
• הִיא הָלְכָה לִפְגוֹש חֲבֵרִים .
• סַעִיד חָזַר לָקַחַת אוֹתִי .
• פַטְמָה בִּקְּשָה לְטַלְפֵּן לָהּ .
• הַתַּלְמִיד רָצָה לְהַבִין אֶת הַשִּעוּר .
• הַנַּגָּר בָּא לְתַקֵּן אֶת שוֹלְחָן הַכְּתִיבָה .
• הַמּוֹכֵר שָמֵחַ לִרְאוֹת אֶת הַלָּקוֹחַ .
• הַיַּלְדָה בִּקְּשָה לֶאֱכוֹל .
• הַקּוֹפָאִי רָצָה לְהִתְחַשְבֵּן .
• הַמַּרְצֶה בִּקֵּש לְהַסְבִּיר אֶת הַשִּעוּר .
• הוּא בָּא לְקַבֵּל אֶת הַפְּרָס .
• הוּא הוֹלֵךְ לִישוֹן מוֹקְדָם .
• אַבָּא הָלַך לְבַקֵּר בַּמֶרְכַּז הַהֶיסְטוֹרִי .
أجزاء الجملة الإسمية البسيطة
المسند إليه(הַנוֹשֵא) المسند (הַנָּשוֹא)
تتكون الجملة الإسمية البسيطة مـن "المسند إليه" (المبتدأ) و"المسند" (الخبر) ، وقد يزداد إليها جزء آخر وهو "النعت" (הַלְּוַאי)
أمثلة ( דוֹגְמָאוֹת ):
o הַבִּנְיָן עָתִיק .
o הַתְּמוֹנָה יָפָה .
o הָרְחוֹב אָרוֹךְ מְאוֹד .
o הָרוֹפֵא מְיוּמָן .
o הַסֵּפֶר חָדָש .
o הַמּוֹרֶה חָתִיךְ .
o הָעִבְרִית קַלָּה .
o הַפָקוֹלְטָה רְחָבָה .
o הַמַּזְגָן חָדִיש .
o הַיָּדִיד נֶאֱמָן .
o הַמָּטוֹס גָּדוֹל .
o הַקִּיר חָלָק .
o

للمزيد تابعونا علي جروب فصحاء اللغة العبرية



http://www.facebook.com/groups/elmagnificonew?ap=1#!/groups/elmagnificonew?ap=1

[محمد بسيوني]

تابع ..........الاعداد

שֵׁם המִסְפָּר – اسم العدد
ينقسم اسم العدد فى اللغة العبرية إلى ثلاثة أقسام و هى :
1 - عدد أساسى " מִסְפָּר יְסוֹדִי " .
2 - عدد ترتيبى " מִסְפָּר סִדּוּרִי " .
3 - عدد كسرى " מִסְפָּר שָׁבוּר " .
1 - العدد الأساسى :
هذه الأعداد شديدة الشبه بالأعداد فى اللغة العربية وفيها العددان 1 ، 2 يوافقان المعدود من حيث التذكير والتأنيث . بينما الأعداد من(3 -10 ) ومن (13-19) تأتى مخالفة من حيث التذكير والتأنيث. وكذلك يأتى العدد على صورتين إحداهما مطلقة ، والأخرى مضافة ، وذلك وفقاً للجداول التالية :
الأعداد التى تأتى مع المذكر الأعداد التى تأتى مع المؤنث
مطلق مضاف المعنى بالعربية مطلق مضاف المعنى بالعربية
אֶחָד אַחַד واحد אַחַת אַחַת واحدة
שְׁנַיִם שְׁנֵי اثنان שְׁתַּיִם שְׁתֵּי ثنتان
שְׁלוֹשָׁה שְׁלֹשֶׁת ثلاثة שָׁלוֹשׁ שְׁלוֹשׁ ثلاث
אַרְבָּעָה אַרְבַּעַת أربعة אַרְבַּע אַרְבַּע أربع
חֲמִשָּׁה חֲמֵשֶׁת خمسة חָמֵשׁ חֲמֵשׁ خمس
שִׁשָּׁה שֵׁשֶׁת ستة שֵׁשׁ שֵׁשׁ ست
שִׁבְעָה שִׁבְעַת سبعة שֶׁבַע שֶׁבַע سبع
שְׁמוֹנָה שְׁמוֹנַת ثمانية שְׁמוֹנֶה שְׁמוֹנֶה ثمان
תִּשְׁעָה תִּשְׁעַת تسعة תֵּשַׁע תְּשַׁע تسع
עֲשָׂרָה עֲשֶׂרֶת عشرة עֶשֶׂר עֶשֶׂר عشر
eأمثلـــــة :
• אִישׁ אֶחָד رجـــل واحد
• אִשָּׁה אַחַת أمرأة واحدة
• חֲמִשָּׁה יְלָדִים خمسـة أولاد
• שֶׁבַע בָּנוֹת سبــع بنــات
• תִּשְׁעָה חֲלָקִים تسعة أجزاء
• שֵׁשׁ סְטוּדֶנְטִיּוֹת ست طالبات
• שְׁנֵי פּוֹעֲלִים عاملان
• שְׁתֵּי חוֹלוֹת مريضتان
• יַלְדָּה אַחַת طفلة واحدة
وفى حالة العدد المضاف :
• שְׁלֹשֶׁת הַסְּפָרִים الكــــتب الثــلاثة .
• אַרְבַּע הַמַּחְבָּרוֹת الكراسات الأربع .
• חֲמֵשֶׁת הַקְּצִינִים الضباط الخمسة .
الأعداد المركبة
تأتى الأعداد المركبة من11 - 19 متشابهة تماماً للأعداد العربية .
مع المذكر المقابل العربى مع المؤنث المقابل العربى
אַחַד עָשָׂר أحد عشر אַחַת עֶשְׂרֵה إحدى عشرة
שְׁנֵים עָשָׂר اثنا عشر שְׁתֵּים עֶשְׂרֵה اثنتا عشرة
שְׁלוֹשָׁה עָשָׂר ثلاثة عشر שְׁלוֹשׁ עֶשְׂרֵה ثلاث عشرة
אַרְבָּעָה עָשָׂר أربعة عشر אַרְבַּע עֶשְׂרֵה أربع عشرة
חֲמִשָּׁה עָשָׂר خمسة عشر חֲמֵשׁ עֶשְׂרֵה خمس عشرة
שִׁשָּׁה עָשָׂר ستة عشر שֵׁשׁ עֶשְׂרֵה ست عشرة
שִׁבְעָה עָשָׂר سبعة عشر שְׁבַע עֶשְׂרֵה سبع عشرة
שְׁמוֹנָה עָשָׂר ثمانية عشر שְׁמוֹנֶה עֶשְׂרֵה ثمانى عشرة
תִּשְׁעָה עָשָׂר تسعة عشر תְּשַׁע עֶשְׂרֵה تسع عشرة
ونلحظ من الجدول السابق اننا وضعنا كلمة "עָשָׂר" مع العدد الذى يأتى مع المذكر ، بينما وضعنا " עֶשְׂרֵה " مع العدد الذى يأتى مع المؤنث ، مثل :
• אַחַד עָשָׂר أحد عشـر تلميذاً .
• אַחַת עֶשְׂרֵה إحدى عشرة متطوعة .
• שִׁשָּׁה עָשָׂר מַנְהִיגִים ستة عشـر زعيماً .

{ ألفاظ العقود }
تأتى الفاظ العقود على صورة واحدة سواء أكانت مذكرة أم مؤنثة فنقول :
العدد المعنى بالعربية العدد المعنى بالعربية
עֶשְׂרִים عشرون שְׁלוֹשִׁים ثلاثون
אַרְבָּעִים أربعون חֲמִשִּׁים خمسون
שִׁשִּׁים ستون שִׁבְעִים سبعون
שְׁמוֹנִים ثمانون תִּשְׁעִים تسعون
מֵאָה مائة מָאתַיִם مائتان
שְׁלוֹשׁ מֵאוֹת ثلاثمائة אַרְבַּע מֵאוֹת أربعمائة
חֲמֵשׁ מֵאוֹת ستمائة שֵׁשׁ מֵאוֹת خمسمائة
שְׁבַע מֵאוֹת سبعمائة שְׁמוֹנֶה מֵאוֹת ثمانمائة
תְּשַׁע מֵאוֹת تسعمائة אֶלֶף ألف
אַלְפַּיִם آلفان שְׁנֵי אֲלָפִים ألفان
שְׁלֹשֶׁת אֲלָפִים ثلاثة آلاف אַרְבַּעַת אֲלָפִים أربعة آلاف
חֲמֵשֶׁת אֲלָפִים خمسة آلاف שֵׁשֶׁת אֲלָפִים ستة آلاف
שִׁבְעַת אֲלָפִים سبعة آلاف שְׁמוֹנַת אֲלָפִים ثمانية آلاف
תִּשְׁעַת אֲלָפִים تسعة آلاف עֲשֶׂרֶת אֲלָפִים عشرة آلاف
רְבָבָה عشرة آلاف רִבּוֹא عشرة آلاف
עֶשְׂרִים אֶלֶף عشرون ألفاً שְׁלוֹשִׁים אֶלֶף ثلاثون ألفاً
אַרְבָּעִים אֶלֶף أربعون ألفاً חֲמִשִּׁים אֶלֶף خمسون ألفاً
שִׁשִּׁים אֶלֶף ستون ألفاً שִׁבְעִים אֶלֶף سبعون ألفاً
שְׁמוֹנִים אֶלֶף ثمانون ألفاً תִּשְׁעִים אֶלֶף تسعون ألفاً
מֵאָה אֶלֶף مائة ألف מִילְיוֹן مليون
מִילְיַארְד مليار
eملاحظات :
1- فى حالة عطف الأعداد مع ألفاظ العقود يجب أن يُربط بينهما بواو العطف أولاً ، ثم يأتى العدد على عكس المعدود كما يلى :
עֶשְׂרִים וְאַרְבָּעָה תַּלְמִידִים أربعة وعشـرون تلمــيذاً
שְׁלוֹשִׁים וְחָמֵשׁ חֲתִיכוֹת خمس وثلاثون فتاة جميلة
2- يأتى التمييز فى صيغة الجمع مع الأعداد من 1 - 10 ، مــثـل :
שִׁבְעָה יְלָדִים سبعة أولاد
תֵּשַׁע בָּנוֹת تســع بنات
3- أما تمييزالأعداد فيما فوق العشرة فإنه يأتى جمعاً ماعدا أسماء الزمان ، والأوزان ، والمقاييس ، والعملات ، وكذلك كلمة אִישׁ رجل - شخص ، فإنها تأتى فى صيغة المفرد ، مثل :
חֲמִשִּׁים שֶׁקֶל خمسون شيكـــلاً .
אַחַד עָשָׂר יוֹם أحد عشر يـومــاً .
אַלְפַּיִם אִישׁ ألفا رجــــــل .
4-إذا سبقت الأعداد بحرف الكاف (כְּ ) فتكون للتقدير ، مثل :
כְּמֵאָה אִישׁ حوالى مائة رجل .
5- عند كتابة الأعداد الكبيرة تكتب الآلاف أولاً ، ثم المئات ، ثم العشرات وأخيراً الآحاد مسبوقة بواو العطف ، مثل :
1956 - אֶלֶף תְּשַׁע מֵאוֹת חֲמִשִּׁים וְשֵׁשׁ .
742 - שְׁבַע מֵאוֹת אַרְבָּעִים וּשְׁתַּיִם
6- إذا أردنا مضاعفة العدد نضع قبله كلمة פִּי ، مثل :
פִּי שְׁלוֹשָׁה ثلاثة أضعـاف
פִּי חֲמִשָּׁה خمسة أضعاف

العدد الترتيبى - המִסְפָּר הסִדּוּרִי
يدل العدد الترتيبى على ترتيب الأسماء المعدودة بالنسبة لما قبلها وما بعدها . ولعدد الترتيبى مثل الصفة النسبية يأتى بعد الاسم ويتبعه فى التذكير والتأنيث ، والإفراد والجمع ، والتعريف والتنكير .
ويشتق العدد الترتيبى من العدد الأساسى على الوجه التالى :

مذكــــــر مـــــــؤنث
المفرد المعنى الجمع المفرد المعنى الجمع
רִאשׁוֹן أول רִאשׁוֹנִים רִאשׁוֹנָה أولى רִאשׁוֹנוֹת
שֵׁנִי ثانى שְׁנִיִּים שֵׁנִית ثانية שְׁנִיּוֹת
שְׁלִישִׁי ثالث שְׁלִישִׁיִּים שְׁלִישִׁית ثالثة שְׁלִישִׁיּוֹת
רְבִיעִי رابع רְבִיעִיִּים רְבִיעִית رابعة רְבִיעִיּוֹת
חֲמִישִׁי خامس חֲמִישִׁיִּים חֲמִישִׁית خامسة חֲמִישִׁיּוֹת
שִׁשִּׁי سادس שִׁשִּׁיִּים שִׁשִּׁית سادسة שִׁשִּׁיּוֹת
שְׁבִיעִי سابع שְׁבִיעִיִּים שְׁבִיעִית سابعة שְׁבִיעִיּוֹת
שְׁמִינִי ثامن שְׁמִינִיִּים שְׁמִינִית ثامنة שְׁמִינִיּוֹת
תְּשִׁיעִי تاسع תְּשִׁיעִיִּים תְּשִׁיעִית تاسعة תְּשִׁיעִיּוֹת
עֲשִׂירִי عاشر עֲשִׂירִיִּים עֲשִׂירִית عاشرة עֲשִׂירִיּוֹת

eملاحظات :
1- لا تأتى أعداد ترتيبة خاصة بعد العدد عشرة ، لكن يؤتى بالأعداد الأصلية معرفة بهاء التعريف مسبوقة بالاسم المعدود ، مثل :
הַשָּׁנָה הָאַרְבַּע עֶשְׂרֵה العام الرابع عشـر
הַיּוֹם הַשְּׁלוֹשִׁים اليـوم الثــلاثين
2- فى إحصاء أيام الشهر نستخدم العدد الأساسى بدلاً من العدد الترتيبى ، مثل: הָאֶחָד בַּחֹדֶשׁ الأول من الشـهـــر
הַחֲמִישִׁי בַּחֹדֶשׁ الخامس مــن الشهـر
وعندما نذكر اسم الشهر نضع العدد مع حرف النسب (לְ ) ، مثل :
הַתְּשִׁיעִי לְמַרְס التاسع من شهر مارس
הָעֲשִׂירִי לְמַאי العاشر من شهر مـايو
3- يستعمل العدد الترتيبى لتسمية أيام الأسبوع ، ما عدا يوم السبت ، فنقول :
יוֹם רִאשׁוֹן الأحـــد יוֹם שֵׁנִי الإثنيـن
יוֹם שְׁלִישִׁי الثلاثاء יוֹם רְבִיעִי الأربعاء
יוֹם חֲמִישִׁי الخميس יוֹם שִׁשִּׁי الجمعـة
יוֹם שַׁבָּת السبــت

الكسر - המִסְפָּר השָׁבוּר
تصاغ الكسور فى العبرية من مؤنث العدد الترتيبى عدا النصف حيث له لفظ معين وهى חֵצִי فى حالى الإطلاق חֲצִי فى حالة الإضافة ، وتصاغ على النحو التالى :
חֵצִי أو חֲצִי أو מַחֲצִית نصـف
שְׁלִישׁ ثُلــــث
רֶבַע رُبــــع
חֲמִישִׁית خُمـس
שִׁשִּׁית سُدس
שְׁבִיעִית سُبــع
שְׁמִינִית ثُمـــن
תְּשִׁיעִית تُسـع